Cynisch
Veel mensen denken dat ik cynisch ben. "Oh daar gaat-ie weer," zie ik vrienden denken als ik me weer eens in een fel betoog verlies. Ze beginnen hoofdschuddend te lachen over zóveel negativiteit in één klein harig mannetje.
Ik ben het eigenlijk niet met die reputatie eens. De woede en de wanhoop die ik regelmatig voel, komen juist voort uit het tegenovergestelde van cynisme: ik voel zo ontzettend veel liefde voor het beste wat deze wereld te bieden heeft, dat het me bijna dagelijks frustreert als we daar niet komen, of zelfs van weg bewegen. Een slechte film kan me boos maken, omdat ik weet hoe goéd films kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor asociale mensen of politieke corruptie.
Natuurlijk ligt cynisme wel op de loer. Zoals in de klassieke grap van comedian Sander van Opzeeland, als hij zich heeft voorgenomen om minder cynisch te worden, waarop een stemmetje in zijn achterhoofd smaalt: "Dat gaat vast lukken." Cynisme is een staat waarin je de negatieve uitkomsten van de wereld gaat verwachten. Dat heet ook wel depressie.
De afgelopen jaren waren zwaar wat dat betreft. Ik denk dat we nog niet precies begrijpen wat voor fysieke en mentale tol de pandemie heeft geëist. Niet alles zal herstellen. We zijn in die twee jaar allemaal zo oud geworden.
In zijn Red Hand Files beantwoordde zanger Nick Cave deze week een vraag van zijn fan Valerio: "Following the last few years I’m feeling empty and more cynical than ever. I’m losing faith in other people, and I’m scared to pass these feelings to my little son. Do you still believe in Us (human beings)?"
Het antwoord van Cave was van een opmerkelijke schoonheid. Cynisme, schreef hij, is geen neutrale houding. Het is een makkelijke, zeer verleidelijke en ongelofelijk gevaarlijke keuze. Hoop is een veel moeilijkere keuze. Je moet strijden voor je hoop. Dat kan in kleine dingen zitten:
"Each redemptive or loving act, as small as you like, Valerio, such as reading to your little boy, or showing him a thing you love, or singing him a song, or putting on his shoes. It says the world and its inhabitants have value and are worth defending. It says the world is worth believing in. In time, we come to find that it is so."
Het was een belangrijke reminder: we moeten ons vastklampen aan de kleine glimpen van liefde en schoonheid. Concentreer je liever op de films die wél goed zijn, op de mensen die wél glimlachen op straat, op de politici met een beetje integriteit. Op wat we zelf kunnen geven aan de mensen om ons heen.
Zie je wel, hoor ik bepaalde mensen nu denken. Maak je toch niet zo druk! De wereld is mooi!
Die mensen hebben Nick Cave niet helemaal begrepen. In een eerder antwoord op een fan schreef hij namelijk: "Hope rises out of known suffering. Optimism, on the other hand, can be the denial of that suffering, a fear of facing the darkness, a kind of blindness to the actual. Hope is wised-up and disobedient. Optimism can be fearful and false."
Mensen die schrikken van een hartstochtelijk kritische houding klampen zich zelf vaak krampachtig vast aan een bepaald soort optimisme, aan een zorgvuldig beheerste veiligheid, aan acceptatie van de status quo.
Je zou het bijna cynisme noemen.
9 april 2022
Ik ben het eigenlijk niet met die reputatie eens. De woede en de wanhoop die ik regelmatig voel, komen juist voort uit het tegenovergestelde van cynisme: ik voel zo ontzettend veel liefde voor het beste wat deze wereld te bieden heeft, dat het me bijna dagelijks frustreert als we daar niet komen, of zelfs van weg bewegen. Een slechte film kan me boos maken, omdat ik weet hoe goéd films kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor asociale mensen of politieke corruptie.
Natuurlijk ligt cynisme wel op de loer. Zoals in de klassieke grap van comedian Sander van Opzeeland, als hij zich heeft voorgenomen om minder cynisch te worden, waarop een stemmetje in zijn achterhoofd smaalt: "Dat gaat vast lukken." Cynisme is een staat waarin je de negatieve uitkomsten van de wereld gaat verwachten. Dat heet ook wel depressie.
De afgelopen jaren waren zwaar wat dat betreft. Ik denk dat we nog niet precies begrijpen wat voor fysieke en mentale tol de pandemie heeft geëist. Niet alles zal herstellen. We zijn in die twee jaar allemaal zo oud geworden.
In zijn Red Hand Files beantwoordde zanger Nick Cave deze week een vraag van zijn fan Valerio: "Following the last few years I’m feeling empty and more cynical than ever. I’m losing faith in other people, and I’m scared to pass these feelings to my little son. Do you still believe in Us (human beings)?"
Het antwoord van Cave was van een opmerkelijke schoonheid. Cynisme, schreef hij, is geen neutrale houding. Het is een makkelijke, zeer verleidelijke en ongelofelijk gevaarlijke keuze. Hoop is een veel moeilijkere keuze. Je moet strijden voor je hoop. Dat kan in kleine dingen zitten:
"Each redemptive or loving act, as small as you like, Valerio, such as reading to your little boy, or showing him a thing you love, or singing him a song, or putting on his shoes. It says the world and its inhabitants have value and are worth defending. It says the world is worth believing in. In time, we come to find that it is so."
Het was een belangrijke reminder: we moeten ons vastklampen aan de kleine glimpen van liefde en schoonheid. Concentreer je liever op de films die wél goed zijn, op de mensen die wél glimlachen op straat, op de politici met een beetje integriteit. Op wat we zelf kunnen geven aan de mensen om ons heen.
Zie je wel, hoor ik bepaalde mensen nu denken. Maak je toch niet zo druk! De wereld is mooi!
Die mensen hebben Nick Cave niet helemaal begrepen. In een eerder antwoord op een fan schreef hij namelijk: "Hope rises out of known suffering. Optimism, on the other hand, can be the denial of that suffering, a fear of facing the darkness, a kind of blindness to the actual. Hope is wised-up and disobedient. Optimism can be fearful and false."
Mensen die schrikken van een hartstochtelijk kritische houding klampen zich zelf vaak krampachtig vast aan een bepaald soort optimisme, aan een zorgvuldig beheerste veiligheid, aan acceptatie van de status quo.
Je zou het bijna cynisme noemen.
9 april 2022
